Beoordelingsgesprekken; HELP! (8 tips + gratis vragenlijst)

Ze staan weer voor de deur en velen hebben er een hekel aan: de beoordelingsgesprekken. Ieder jaar is het weer een dingetje. Voor werkgevers, leidinggevenden en managers, maar ook voor werknemers. Tijdens deze gesprekken wordt besproken hoe de werknemer het afgelopen jaar heeft gefunctioneerd en gepresteerd. Aan dit resultaat zitten vaak consequenties verbonden. Meestal is dit in de vorm van een bonus of salarisverhoging, maar helaas komt er niet voor iedereen altijd meer salaris bij.

Beoordelingsgesprekken maken bij de meeste organisaties deel uit van het personeelsbeleid. Echter blijkt uit onderzoek dat 80% van de werknemers vinden dat het tijd is voor een andere aanpak. Maar hoe pak je zo’n gesprek dan wel aan? Ik geef je 8 tips voor het beoordelingsgesprek en aan het eind vind je onze gratis ‘beoordelingsgesprek vragenlijst’.

Tip 1. Zorg ervoor dat het resultaat van het beoordelingsgesprek geen grote verrassing is.

Onze eerste tip voor het beoordelingsgesprek is misschien wel één van de belangrijkste. Zorg ervoor dat het beoordelingsgesprek geen verrassing is. Het is belangrijk dat het resultaat van dit gesprek bij de medewerker niet rauw op zijn/haar dak valt. Of het nou positief of negatief is. Het is goed als medewerkers heel het jaar door weten of zij goed, of juist niet goed presteren. Hoe je dit kan doen? Het geven van feedback is een goed voorbeeld. Door middel van software is dit erg makkelijk te borgen. Je kan elkaar op ieder moment van de dag feedback geven, of zelf om feedback vragen. Let op: Geef elkaar niet alleen (opbouwende) kritiek maar ook eens een keer een complimentje. Want daar wordt toch iedereen vrolijk van? Doordat je elkaar continu feedback geeft weet de medewerker of hij/zij het goed doet, en wat beter kan. Hierdoor zal het beoordelingsgesprek geen grote verrassing zijn.

Tip 2. Schrijf van tevoren duidelijk op waar je beoordeling op gebaseerd is. En waarom dit zo belangrijk is.

Een goede voorbereiding is het halve werk. Weet wat je wil bespreken met deze medewerker. Weet hoe hij/zij het afgelopen jaar heeft gepresteerd, wat hij/zij goed deed en wat juist niet. Wat zijn de belangrijkste taken van zijn/haar functie? Wat waren de belangrijkste doelen? Zijn deze goed uitgevoerd? Baseer daar je beoordeling op: houd het feitelijk. Goede HR software helpt je om deze balans op te maken en het zorgvuldig op te schrijven. Zo kun je het later altijd terugvinden en meenemen in volgende gesprekken.

Tip 3. Zorg ervoor dat het geen eenrichtingsverkeer is.

Het is een gesprek. Een gesprek heeft twee zenders en twee ontvangers. De zender is ook ontvanger en de ontvanger is ook zender. Wanneer een iemand continu aan het woord is, zonder inbreng van de ander, is er geen sprake van een gesprek. Ga dus het gesprek aan. Vraag de ander naar zijn/haar mening. Hoe ervaarde de ander het afgelopen jaar? Wat kan volgens hem/haar beter? Wat ging juist heel goed?

Tip 4. Praat vaker

Binnen Treams praten wij één keer in de twee weken met onze leidinggevende. Soms is dit een kwartiertje, soms een uur. Wij plannen dit in in onze agenda, zodat deze afspraken niet worden vergeten. Tijdens deze gesprekken bespreken we hoe het gaat, hoe we ons voelen en of we op koers liggen om onze doelstellingen te behalen. Zo weet onze manager waar wij mee bezig zijn en kan zij aangeven wat beter kan, waar we meer op moeten focussen en wat juist heel goed gaat.

Tip 5. Vraag tijdens het beoordelingsgesprek eens naar dingen waar je anders niet naar zou vragen.

Hoe gaat het thuis? Kan je werk en privé goed scheiden? Heb je een goede band met je collega’s? Waar haal je in je vrije tijd energie uit? Allemaal dingen waar je niet meteen aan denkt bij het voeren van een beoordelingsgesprek, maar zeker niet onbelangrijk! Toon interesse in je medewerkers, het zal je verbazen wat dat met sommigen kan doen.

Tip 6. Motiveer!

Uiteraard mag de feedback tijdens het beoordelingsgesprek kritisch zijn. Vooral als de prestaties van de medewerker niet op en top zijn. Echter is het wel belangrijk dat je dit goed brengt. Op een opbouwende manier. Wat kan de ander veranderen zodat zijn/haar prestaties beter worden? Het is belangrijk om deze persoon te motiveren om te verbeteren. Het moet dan ook duidelijk zijn wat de punten zijn die hij/zij moet verbeteren en waarom dit belangrijk is. Koppel dat bijvoorbeeld aan de ambities van het team. Wat ook belangrijk is: laat horen dat ze altijd bij je terecht kunnen als ze bijvoorbeeld hulp nodig hebben. Medewerkers voelen zich namelijk graag gehoord.

Tip 7. Op een andere plek

Heb jij al een ruimte gereserveerd voor de beoordelingsgesprekken van dit jaar? Nog niet? Doe dit dan ook niet! Ga eens ergens anders zitten. Ga bijvoorbeeld samen lunchen of naar een gezellig koffietentje. Dit zorgt ervoor dat het gesprek minder ‘zwaar’ is. Én het is altijd beter dan 10 gesprekken op een dag in dat muffe vergaderhok.

Tip 8. Beoordeling door anderen

Door anderen? Maar wie kan mijn medewerkers nog meer beoordelen? Klanten bijvoorbeeld! Of collega’s. Eigenlijk is het best logisch. Veel managers zien hun medewerkers niet zo vaak als klanten of collega’s hen zien. Daarom is het heel logisch om hen om feedback te vragen. Hoe gaat de medewerker in kwestie met hem/haar om? hoe verloopt de samenwerking? Wat gaat goed en wat kan beter? Op basis van die informatie kan jij een betere beoordeling maken. Hoe verzamel je die informatie? Dat kan heel gemakkelijk met een 360 graden feedback tool. Hiermee kan je een vragenlijst sturen naar collega’s en ook naar externen.

Hopelijk helpen deze tips om ook van jouw beoordelingsgesprek een goed gesprek te maken in plaats van een verplicht nummertje. En onthoud: Door elkaar positieve en kritische feedback te geven kunnen we elkaar zoveel beter maken. Wil je meer weten over hoe je nou het best feedback kan geven? Download dan ons feedbackmagazine.

Onze ‘beoordelingsgesprek vragenlijst’

Natuurlijk is er ook bij het beoordelingsgesprek geen one size fits all en kan je niet klakkeloos aan iedere medewerker dezelfde vragen stellen. Maar om je toch een beetje te helpen, hebben we een paar vragen voor je opgesomd in deze vragenlijst. Gebruik je deze vragenlijst als leidraad, dan zal het gesprek een stuk makkelijker gaan. Zorg er wel voor dat deze vragen leiden tot een gesprek met tweerichtingsverkeer.

  1. Hoe gaat het met je?
  2. Op welke prestaties van het afgelopen jaar ben je het meest trots? Waarom ben je daar trots op? Wat deed dat precies met je en wat was het resultaat daarvan?
  3. Is er een bepaald deel van je functie dat je met tegenzin doet?
  4. Wat was de laatste keer dat de tijd voorbij vloog en dat je daarna met een big smile naar huis ging? Wat had je toen gedaan? Waarom vond je dat zo leuk?
  5. Als je één taak zou mogen kiezen die je volgend jaar mag uitvoeren, welke taak zou dat dan zijn en waarom?
  6. In welke situatie leer jij het meest en kan jij optimaal ontwikkelen?
  7. Weet je waar jouw talent ligt? Wat heeft jouw talent voor meerwaarde voor de organisatie? Wat heb je daarvoor nodig van mij of je andere collega’s?
  8. Waar zou je over 5 jaar willen staan en waarom? Wat heb je daarvoor nodig? Hoe draagt jouw ontwikkeling bij aan de doelen van de organisatie? Wat ga je doen om deze ontwikkeling te tracken?

Hopelijk kunnen jullie aan de slag met deze tips en vragenlijst voor het beoordelingsgesprek. Ik wens jullie veel succes, maar vooral ook veel plezier! Toi, toi, toi!